اشتغالزایی و ارزش افزوده چند برابری با توسعه پرورش جلبک دریایی در قشم

به گزارش کارآفرینان موفق به نقل از پارک زیست فناوری خلیج فارس قشم، جلبک‌های دریایی از خواص بی‌شمار و کاربرد بسیار بالایی برخوردار هستند که در صورت اعمال فناوری و استفاده از توانمندی شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توان از آنها در عرصه‌های مختلف از جمله عرصه کشاورزی استفاده بهینه‌ای داشت.

یکی از شرکت‌های فعال در عرصه تولید کودهای کشاورزی از جلبک‌های دریایی خلیج فارس، شرکت دانش‌بنیان زیست دریاپروران آناهیتا مستقر در پارک زیست فناوری خلیج فارس قشم است.

 جلوه سهرابی‌پور ،دکترای بیوتکنولوژی و عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی هرمزگان و مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان زیست دریاپروان آناهیتا در این خصوص اظهار داشت: حوزه فعالیت شرکت زیست دریا پروران آناهیتا که از سال ۹۴ به صورت رسمی آغاز به کار کرده، در زمینه کشت، پرورش و فرآوری جلبک‌های دریایی و تولید کود و سایر ترکیبات زیستی از آنها است.

تولید کودهای جلبکی توسط شرکت دانش‌بنیان زیست دریاپروران آناهیتا، مستقر در پارک زیست فناوری خلیج فارس قشم

مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان زیست دریاپروان آناهیتا در خصوص فعالیت‌های این شرکت در جهت تولید کودهای جلبکی، گفت: از سال ۱۳۷۰ تحقیق و پژوهش بر روی جلبک‌های دریایی خلیج فارس و دریای عمان را آغاز کردیم و گونه‌های مختلف را شناسایی و مورد بررسی قرار دادیم و به نتایج بسیار خوبی نسبت به خواص بالای این جلبک‌ها دست پیدا کردیم.

وی با اشاره به مزایای تولید کودهای جلبکی و تاثیر مثبت آن در عرصه کشاورزی، افزود: جلبک‌ها به ویژه جلبک‌های آب شور خلیج فارس و دریای عمان با استرس های شدید محیطی مواجه بوده و دارای ترکیبات ارزشمندی برای مقابله با استرس های محیطی هستند و می‌توانند مقاومت بالایی را در مقابل شدت دمای بالا، سرما ، شوری و تنش خشکی در گیاه ایجاد کنند..

این محقق بیوتکنولوژی ادامه داد: با توجه به شرایط زیستی جلبک‌ها، کودهای حاصل از آنها می‌توانند اثرات تنش‌های محیطی بر روی گیاهان را به حداقل رسانده و در عین حال به دلیل برخورداری از مواد آلی معدنی موجب رشد و بهره وری بیشتر گیاه شوند.

سهرابی‌پور، مقابله با عوامل میکروبی و آفت‌ها، افزایش مقاومت گیاه، رشد بالا، دوستی با محیط‌زیست و کاهش ۲۴ درصدی مصرف کودهای شیمیایی را از جمله مزایای استفاده از کودهای جلبکی عنوان کرد.

به گفته این محقق، کود جلبک دریایی سرشار از مواد معدنی کمیاب و همچنین هورمون‌هایی است که رشد گیاه را تحریک می‌کند و در عین حال جلبک دریایی هیچ‌گونه بیماری مشترک با گیاهان خشکی نداشته و فاقد بذر علف‌های هرز می باشد.

مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان زیست دریاپروران آناهیتا با تاکید بر اینکه باید به سمت کاهش هر چه بیشتر استفاده از کودهای شیمیایی با توجه به تاثیرات سوء آن بر محیط‌زیست و سلامت محصولات کشاورزی و مصرف‌کنندگان آن، گام برداریم، گفت: کود جلبک دریایی حاوی تمام عناصر مورد نیاز خاک مانند N, P, K و یک طیف کامل از عناصر کمیاب و اسیدهای آمینه است. نکته مهم در استفاده از کود جلبک دریایی کلاته بودن آن است به این معنی که نیازی به طی شدن زنجیره های تجزیه و تحولات شیمیایی در بستر خاک نیست تا گیاه بتواند از عناصر موجود در کود استفاده کند.

سهرابی‌پور با اشاره به فقیر شدن خاک‌های زراعی کشور در نتیجه برداشت‌های متوالی، بیان داشت: زمانی که محصولات زراعی، باغی، آپارتمانی و … برداشت می‌شوند، مواد مغذی مهم نیز از خاک کاسته می‌شود چون عمده مواد مغذی توسط گیاهان استفاده شده‌اند. به همین دلیل اگر خاک از طریق کوددهی با مواد مغذی تغذیه نشود؛ به مرور زمان بازدهی محصولات خیلی کاهش پیدا می‌کند.

به گفته وی، کود جلبک دریایی حاوی مواد ارگانیک بوده و طیف گسترده‌ای از مواد غذایی با ارزش را برای مراحل مختلف رشد گیاهان تأمین کرده و در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد، این کود علاوه بر اینکه کاملاً ارگانیک است دارای یک منبع تولید تجدید پذیر و پایدار است.

توسعه صنعت پرورش جلبک نیازمند حضور و حمایت ویژه دولت است

مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان زیست دریاپروران آناهیتا و عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی هرمزگان، وجود جلبک‌های دریایی خلیج فارس را ثروتی ارزشمند برای این منطقه دانست و گفت: با توسعه این صنعت و ایجاد زنجیزه‌های ارزش از این گیاهان، می‌توان نسبت به اشتغالزایی و توسعه اقتصادی در منطقه گام برداشت.

 سهرابی‌پور ادامه داد: امروز بیشترین تمرکز در مناطق جنوبی با توجه به ظرفیت های موجود، تولید و تکثیر میگو و ماهیان در قفس است که این مهم با حمایت های طولانی مدت و بسیار بالای دولت و ایجاد زیرساخت‌های لازم از تامین برق تا استخرهای بزرگ و ارایه تسهیلات ویژه امکان‌پذیر شده است.

وی با تاکید بر جدید بودن صنعت جلبک‌های دریایی در کشور گفت: برای توسعه صنعت جلبک نیز نیاز به حمایت ویژه دولت در ایجاد زیرساخت‌ها و تامین تجهیزات بوده تا این صنعت راه‌اندازی شده و این امر خارج از توان شرکت‌های نوپای تازه تاسیس است.

وی تصریح کرد: به اعتقاد بنده هنوز در کشور ما نسبت به اهمیت و سودآوری جلبک‌های دریایی اطلاع‌رسانی کاملی انجام نشده، در حالی که در بسیاری از کشورها از چندین دهه قبل آگاهی در این خصوص ایجاد شده و امروز جلبک در سبد غذایی بسیاری از مردمان جهان قرار دارد.

به گفته سهرابی‌پور، جلبک ارزش غذایی بسیار بالایی دارد که با هیچ ماده غذایی دیگری قابل قیاس نیست، از اسیدهای چرب غیر اشباع و مواد معدنی مینرال‌ مانند روی، آهن، مس گرفته تا آنتی اکسیدان‌ها و ترکیبات ضدسرطانی بسیار بالایی برخوردار است و همچنین حاوی ویتامین‌های محلول در آب و چربی بوده و نیز دارای انواع هورمون‌های رشد گیاهی و متابولیت‌های ارزشمند است که به عنوان مکمل غذایی برای انسان، دام و طیور و نیز عوامل محرک رشد گیاهی  می‌توانند مورد استفاده قرار بگیرند.

این فعال و محقق عرصه زیست دریا ادامه داد: با توجه به هوای گرم هرمزگان، تولید نشاء جلبک‌ها یکی از دغدغه‌های اساسی توسعه صنعت جلبک محسوب می شود و لازم است نشای آن مشابه نهال سایر گیاهان به‌خصوص محصولات یک‌ساله‌ای نظیر صیفی‌جات و یا همانند لارو میگو و بچه ماهی در صنعت میگو و ماهی در صنعت آبزی‌پروری تامین شود که درصورت تامین اعتبار می توان طرح های تحقیقاتی را در سواحل به روش ریزازدیای یا توسعه کشف بافت اجرا کرد.

سهرابی‌پور گفت: تامین نشاء در سطح انبوه و انتقال آن به محل‌های تعیین شده برای پرورش، می‌تواند بزرگترین کمک به متقاضیان اجرای طرح‌های پرورش جلبک در استان باشد.

مدیرعامل شرکت زیست دریاپروران آناهیتا با اشاره به حمایت‌های پارک زیست فناوری خلیج فارس، معتقد است که برای آینده، فعالیت در حوزه جلبک می‌تواند بسیار سود آور و اشتغال‌زا باشد، به این دلیل که منابع لازم برای تولید (شامل آب شور و زمین‌های غیر حاصلخیز) در هرمزگان در دسترس است و اگر  فرمولاسیون‌های مناسبی با استفاده از جلبک‌ها به عنوان کود غذای دام و طیور و انسان صورت گیرد، می‌تواند ضمن رفع بسیاری از مشکلات ناشی از کم‌آبی، بسیار درآمدزا باشد و گرایش به سمت تولید را به میزان زیادی افزایش دهد.

وی تاکید کرد: با توجه به گستردگی مرز آبی استان هرمزگان، در صورت بهبود زیرساخت‌ها و رفع محدودیت‌ها این آمادگی وجود دارد تا با آموزش روستاییان و افزایش توانمندی، اشتغالزایی پایدار روستایی را رقم زد.

کلام آخر

با توجه به اینکه جلبک‌ها موجوداتی هستند که نیاز به آب شیرین ندارند و در محیطی با آب شور و لب شور نیز رشد می‌کنند و راندمان تولید بالایی دارند، صنعتی مناسب برای هرمزگان محسوب می شود که با معضل خشکسالی دست به گریبان است.

در واقع «خشکسالی و عدم دسترسی به منابع آب شیرین کافی»، «گستره وسیعی از بیابان و خاک‌های غیرقابل کشت »، «دسترسی به تابش فراوان نور و فراوانی روزهای آفتابی»، «نیاز بازار کار خصوصا برای رشته‌های بیوتکنولوژی، بیوشیمی و غیره»، «بازار بزرگ داخلی» و «بازار بزرگ کشورهای همسایه»؛ از جمله عواملی است که می‌تواند تاکیدی بر ضرورت توسعه صنعت جلبک و لزوم نگاه ویژه برنامه‌‍ریزان به این حوزه باشد