اکثریت برنامه‌های تحول آموزش عالی، وارد مرحله اجرا شده است

به گزارش کارآفرینان موفق از روابط عمومی وزارت علوم، ایجاد دانشگاه حکمت بنیان ، ساماندهی موسسات آموزش عالی بر اساس آمایش و نظر کارگروه استانی،  ساماندهی واحدهای دانشگاه پیام نور و ساماندهی رشته های دانشگاهی براساس پیوست اشتغال از مهمترین نکات مورد اشاره قاسم عمو عابدینی در نشست خبری امروز بود.

ایجاد دانشگاه حکمت بنیان براساس استاد محوری

وی با اشاره به قدمت دانشگاه در تاریخ ایران که هم اکنون مورد استفاده 100 دانشگاه برجسته دنیا است اظهار داشت: ایجاد دانشگاه حکمت بنیان بر اساس سه شاخص مهم استاد محوری، شاگرد پروری و اخلاق محوری یکی از مهمترین برنامه های معاونت آموزشی وزارت علوم بود که این هدف به قانون نیز تبدیل شد و بر اساس قانون برنامه هفتم توسعه ۳۰ دانشگاه باید به دانشگاه حکمت بنیان تبدیل شوند تا در آینده حوزه علم و فناوری و توسعه اقتصاد دانش بنیان نقش آفرینی کنند.

وی ایجاد 20 دانشکده راهبردی فناوری های نوین را گام دیگری از دانشگاه حکمت بنیان دانست که وارد مرحله اجرا شده است و ایجاد دانشکده حکمرانی علم و فناوری هم مرحله دیگری است که اجرای آن در دانشگاههای تراز اول آغاز شده است.

برای اولین بار نظام جامع آموزش مهارتی تدوین شد

عمو عابدین در این نشست  با اشاره به  مهارتی کردن آموزش عالی به عنوان یکی از اهداف وزارت علوم گفت: نظام جامع آموزش مهارتی طراحی و بخش هایی هم ابلاغ شده و بخش هایی هنوز باقی مانده است.

وی گفت: برای اولین بار به دانشگاهها این اختیار داده شد که براساس بورس صنعت و جامعه که می تواند در حوزه علوم انسانی و هنر هم اتفاق بیفتد بین 15 الی 40 واحد درسی مهارتی به دانشجویان بدهند که گام مهمی برای مهارت آموزی بود.

اجرایی کردن دستور رئیس جمهور

معاون آموزشی وزیر علوم با اشاره به  دستور اخیر  دستور رییس جمهور که بر اساس آن  دستگاه‌ های اجرایی دولتی و عمومی  هم باید در آموزش مهارتی کمک کنند گفت: جلسه نخست همکاری بین دستگاهی در این خصوص برگزار شد و به زودی شیوه نامه اجرایی آماده و به هیئت دولت می رود تا همکاری نظامند همه بخش های اجرایی را برای موضوع کارورزی و کارآموزی دانشجویان داشته باشیم.

اجرای موفق طرح استاد محوری

عموعابدینی استاد محوری را از بخش های مهم دانشگاه حکمت بنیان  دانست و گفت: این طرح برای  دانشجویان استعدادهای درخشان و نخبه  اجرا شد  و در سال ۱۴۰۲ جذب دانشجوی دکتری ۶۰ درصد افزایش و کارشناسی ارشد ۳۰ درصد  افزایش یافت.

وی افزود: هم اکنون مانند بسیاری از دانشگاههای برجسته دنیا، دانشجویان می توانند با معرفی استاد در دانشگاه پذیرفته شوند و مشغول به تحصیل شوند که شامل  دانشجویان استعداد درخشان است تا به مقطع بعدی تحصیلی وارد شوند.

آمایش آموزش عالی

معاون وزیر علوم گفت: همچنین  بر اساس طرح تحول، محتوای درسی باید بر اساس افزودن آموزش های مهارتی و ایجاد خودباوری در جوان ایرانی تغییر می کرد. در این راستا بازنگری محتوای ۱۵۰۰ رشته تحصیلی در دستور کار قرار گرفت و ۸۳۳ رشته بازنگری شد. بازنگری محتوای دروس دوره کارشناسی تا پایان تابستان تمام می شود.

وی با اشاره به پنج چالش مطرح شده برای بخش آموزش عالی در برنامه تحول دولت سیزدهم گفت: از ۴۸ اقدام اکثر موارد بررسی شده و راه حل برای آنها پیدا شده است.

به گفته وی همچنین برای آموزش هدفمند، خانواده محوری و نگهداشت و پذیرش نخبگان اقدامات مختلفی صورت گرفته است که شامل بورسیه های مختلف برای نخبگان، تعریف ۱۵ رشته برای بانوان خانه دار که به صورت مجازی تحصیل کنند و تعمیق ارتباط با دانشگاه های خارج از کشور که همه در راستای طرح تحول دولت سیزدهم بوده است.

ساماندهی مراکز فاقد دانشجوی پیام نور با هدف بهره وری بیشتر

عموعابدینی به موضوع آمایش آموزش عالی اشاره کرد و گفت: ساماندهی واحدها و رشته های دانشگاهی به کارگروه های استانی واگذار شده است. بر همین اساس ۱۳۴ واحد پیام نور ساماندهی شد تا در حوزه دانشگاهی بهره وری مناسب تری داشته باشند. این واحدها یا مرکز رشد می شوند یا در اختیار دانشگاه فرهنگیان یا دستگاه ها قرار می گیرند و به طور کلی دانشجو نمی پذیرند. اساسنامه پیام نور که مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی است، باید بازنگری شود و بعد از آن دوباره به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی برسد.

وی ارتقای وضعیت اعضای هیئت علمی و کارکنان دانشگاه پیام نور از اهداف ساماندهی این دانشگاه دانست و گفت: برای نمونه در اردکان اعضای هیئت علمی و کارکنان پیام نور به دانشگاه اردکان منتقل شدند.

وی گفت: مدل آمایش مبتنی بر ساماندهی طراحی شده و اگر در شورای عالی انقلاب فرهنگی نهایی شود، اکنون‌ ۲ هزار و ۱۶۴ واحد دانشگاهی داریم که هم گرا و ساماندهی می شوند تا با ارزش افزوده در خدمت نظام آموزش عالی باشند.

معاون وزیر علوم ادامه داد: همچنین از واحدهای غیرانتفاعی ۱۱۲ واحد  که دانشجوی کافی نداشتند و برای اداره واحد با مشکل مواجه بودند ساماندهی شدند، این واحدها یا پذیرش دانشجو لغو یا کلا منحل شده اند. البته ظرفیت برخی واحدها هم کاهش یافت ولی  منحل نشدند.

ماموریت گرایی استانی

وی با تاکید بر ماموریت گرایی دانشگاه ها گفت: هر دانشگاهی باید مطابق اساسنامه کار کند و شورای گسترش بر اساسنامه تاکید کامل دارد و اساس موضوع بر اساس ماموریت گرایی است. که یکی از مراجع تنظیم کننده ماموریت گرایی دانشگاهها، کارگروه استانی است که براساس نیاز استان و ظرفیت دانشگاه تصمیم می گیرد.

تعلیق ظرفیت پذیرش رشته های فاقد اشتغال

عموعابدینی با اشاره به اینکه داشتن پیوست اشتغال، نیاز بازار و  استقبال دانشجویان شرط ایجاد رشته در دانشگاه است  گفت:  سال گذشته هزار و ۱۰۸ کدرشته محل در مقطع ارشد تعلیق شد و امسال ۲۱ هزار کدرشته محل در همه مقاطع به صورت موقت تعطیل می شوند و احیای رشته ها منوط به داشتن ظرفیت اشتغال مانند ایجاد بورس صنعت است.

البته برای رشته های علوم پایه، کشاورزی، برخی رشته های علوم انسانی  و علوم راهبردی دوباره برقرار کردیم که هر کدام از این رشته ها مدل مشخصی دارند؛ مثلا برای کشاورزی نظام جامع آموزش کشاورزی را طراحی کردیم که قبلا ۱۷ گرایش داشت و امروز هفت رشته داریم. نظام جامع آموزش علوم پایه را نیز در حال طراحی داریم.

ایجاد پردیس دانشگاهی در سواحل مکران

معاون وزیر علوم به اهمیت منطقه مکران اشاره کرد و گفت: موظف هستیم این منطقه را توسعه دهیم مجموعه های این منطقه فعال شدند تا توسعه یابند. در این منطقه شهر دانش و نوآوری ثریا به زودی توسعه می یابد تا از ظرفیت آن به خوبی و بیشتر استفاده شود. این منطقه با مشارکت همه دستگاه ها توسعه خواهد یافت.

تمام برنامه های درسی کارشناسی به روز شد

مدیر کل دفتر برنامه ریزی آموزش عالی نیز در این نشست با اشاره به بازنگری محتوای دروس آموزشی گفت: رشته‌های جدید در قالب طرح بازنگری ۱۵۰۰ برنامه درسی بر اساس روزآمدی دانش، خاستگاه تمدنی و اشتغال پذیری انجام می‌شود و اصرار داریم رشته‌های تحصیلی از لحاظ محتوا در لبه دانش دنیا باشد. در مورد رشته‌های جدید و راهبردی و آینده ساز نیز از سال ۱۴۰۳ اجرا می‌شود.

وی  به روز بودن در لبه دانش  دنیا ، رابطه با مهارت و اشتغال  و رابطه با تمدن و فرهنگ کشور را سه شرط بازنگری محتوای دروس دوره کارشناسی ذکر کرد و گفت: از مهر جدید تدریس دوره کارشناسی با برنامه جدید انجام می شود.

رضا نقی زاده در پاسخ به سوالی در مورد میزان افت تحصیلی دانشجویان و میزان مشروطی آنها گفت: با اجرای مقررات جدید آموزشی پویایی و نشاط تحصیل در وردوی های جدید بیشتر شده است و نظم بیشتری هم حاصل شده است.

وی افزود: بحث استاد مشاور در دوره کارشناسی در حال اجراست و انتخاب واحد و  وضعیت تحصیلی دانشجویان  توسط یک عضو هیئت علمی رصد می شود ؛ همچنین  اجرای حضور غیاب الکترونیک هم پیشرفت های خوبی داشته است.

کاهش آمار مشروطی

مدیر کل دفتر برنامه ریزی گفت: وضعیت دانشگاه‌ها از جهت اجرای مقررات نسبت به قبل از کرونا بهتر شده است و آمار مشروطی کمتر از قبل  از کرونا شده است.

امکان ارتقای تعدادی از موسسات غیر دولتی به دانشگاه

مدیرکل دفتر آموزش عالی غیر دولتی  و آزاد نیز در این نشست  گفت: هم اکنون 18 دانشگاه غیر دولتی در کشور فعال است و برخی از موسسات آموزش عالی غیر دولتی امکان ارتقا به دانشگاه را دارند که در شورای گسترش این موضوع را پیگیری می کنیم.

عمادی ادامه داد: برای‌اینکه بتوانیم مؤسسات و دانشگاه‌ها را حمایت کنیم اساس‌نامه دانشگاه سرآمد را نیز تهیه و تدوین کردیم. اگر این اساس‌نامه نهایی شود آموزش عالی غیردولتی از وضعیت بسیار بهتری برخوردار خواهد شد.

255موسسه  آموزش عالی غیرانتفاعی فعال داریم

وی به ساماندهی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی غیرانتفاعی گفت: ۳۵۷ موسسه غیرانتفاعی در کشور داشتیم که دارای مجوز تاسیس هستند  که از این تعداد ۱۰۲ موسسه به علت مشکلات مالی و آموزشی  در طول زمان و دو دهه گذشته منحل شده و ۲۵۵ موسسه فعال است.

سیدرسول عمادی ادامه داد: روند ساماندهی این موسسات در کمیسیون پایش عملکرد موسسات غیردولتی بررسی و در نهایت برخی موسسات به دلیل مشکلات داخلی و  تقاضای انحلال موسسان و یا به دلیل تخلف آموزشی منحل شدند. برخی موسسات نیز ارکان درستی از جهت هیات رئیسه نداشتند و به همین دلیل ساماندهی شدند.

وی ادامه داد: اساسنامه این موسسات قدیمی است و باید بازنگری شود. برای این منظور شیوه نامه ای نوشته ایم.

عمادی، فعال شدن کمیته تسویه موسسات آموزش عالی غیر دولتی منحل شده  را از دیگر اقدامات خوب معاونت آموزش عالی در دوره جدید نام برد.

وی از راه اندازی بزرگ ترین طرح فناوری نوین  آموزش در بخش دولتی و غیردولتی در یکی از دانشگاه های غیردولتی  خبر داد و گفت: این طرح به زودی در سه سطح شامل زیرساخت سخت‌افزاری، تولید دستیار آموزشی و تولید دیجیتال در حال انجام است.

مدیرکل دفتر آموزش عالی غیردولتی در مورد موسسات آموزش آزاد افزود: ۱۸۵ موسسه آموزش عالی آزاد داریم که اکنون ۱۰۵ موسسه فعال و ۵۰ درصد آنها در تهران مستقر هستند.

وی گفت: روند فعالیت موسسات آموزش عالی به سامانه  hesآموزش عالی متصل شد و گواهینامه ها به صورت الکترونیک صادر می شود. همچنین عناوین دوره ها استاندرد سازی شد و از 8900 عنوان به 2800 عنوان کاهش یافت.

بورس صنعت اقدام مهم آموزش عالی

علیرضا نورپور سرپرست دفتر گسترش آموزش عالی نیز که به تازگی به این مسئولیت منصوب شده است گفت: در سالی که هستیم  5000 بورس صنعت برای دانشجویان راه اندازی شد که اقدام بی سابقه ای بود و در سال آینده افزایش خواهد یافت.

وی ساماندهی آموزش عالی و ماموریت گرایی از اقدامات مهم معاونت آموزشی نام برد که با محوریت دفتر گسترش در حال انجام است.

خبرنگار: فاطمه حبیبی