در آیین افتتاحیه نهمین نکوداشت هفته علوم و فناوری چاپ ایران مطرح شد؛ چرا سند توسعه چاپ اجرایی نشد!

مراسم افتتاحیه نهمین دوره نکوداشت هفته چاپ با موضوع «حکمرانی و سیاست گذاری در صنعت چاپ، تجارب و آموزه ها» صبح امروز در فرهنگستان هنر و با همکاری موسسه فرهنگی و پژوهشی صبا برگزار شد.

به گزارش کارآفرینان موفق از بازارکار، دکتر محمد بیطرفان رئیس انجمن علمی فناوری چاپ ایران در این مراسم که با حضور مسئولان، صاحب نظران، پیشکسوتان و دست اندرکاران صنعت چاپ برگزار شد خاطرنشان کرد: انجمن امسال نهمین نکوداشت هفته علوم و فناوری چاپ یران را برگزار می‌کند. از ماه‌های قبل جلساتی برای برگزاری این مراسم انجام شده و موضوعات روز و موردنیاز صنعت چاپ با نگاه آینده‌پژوهانه بررسی شده‌اند. انجمن در واقع عملکردی در قالب اندیشکده داشته است چرا که موضوعاتی را بررسی کرده که مغفول بوده‌اند. همچنین یکی دیگر از خلاء های  این حوزه ارتباط ضعیف میان دانشگاه و صنعت بود که توسط انجمن مورد توجه قرار گرفت.

وی با اشاره به هشت دوره هفته نکوداشت صنعت چاپ ادامه داد: ملی ترین حرکتی که در صنعت چاپ اتفاق میفتد نکوداشت هفته علوم و فناوری صنعت چاپ است. حتی با نگاه به پوستر رویداد می‌توان متوجه شد که این نکوداشت با هم‌افزایی ملی و کشوری و با حضور بخش های مختلف برگزار می‌شود. امسال دهمین سال نقش‌آفرینی و فعالیت انجمن علمی فناوری چاپ است.

بیطرفان با تشکر از مسئولان وزارتخانه فرهنگ و ارشاد اسلامی و صمت ضمن تاکید بر حمایت این دستگاه ها از صنعت چاپ تصریح کرد : ما اکنون در صنعت چاپ هشتاد درصد وابستگی داریم. موضوع این است که در گذشته ترک فعلی اتفاق افتاده و آن نیز بها ندادن به پژوهش و توسعه و تولید فناوری در صنعت چاپ است. همچنین ارتباط میان دانشگاه و صنعت در صنعت چاپ برای سال ها قطع شده است.

رئیس انجمن علمی فناوری چاپ ایران اضافه کرد: موضوع بعدی موضوع اطلاعات و آمار است. این داده ها خام است و ما نیاز به اطلاعات و آمار جامعه و تحلیل آن ها داریم. تاثیر چاپ در اقتصاد کشور ، جایگاه آن و تاثیر آن بر GDP کشور باید تعریف شود. امیدواریم در دوره جدید پس از ۴۴ سال این موضوع حل و فصل شود.

دکتر بیطرفان با اشاره به مشکل روزمرگی در صنعت چاپ اظهار کرد: فارغ از اینکه متولی این صنعت که باشد، باید به این موضوع پرداخت که ما در این صنعت دچار روزمرگی شدیم و برنامه محور نیستیم. تصمیمات سلیقه ای و فردی به این صنعت آسیب زده اند‌، بنابرای ضرورت نگاه راهبردی به صنعت استراتژیگ چاپ از سوی دولت و مجلس به شدت احساس می شود.

چاپ در کشور ما هویت خود را ندارد

در ادامه احمد فروزیده پیشکسوت حوزه چاپ ضمن تبریک هفته نکوداشت صنعت چاپ و با اشاره به موضوع حکمرانی و سیاست‌گذاری در صنعت چاپ گفت: حکمرانی معانی گسترده ای دارد. ابتدا باید مفهوم حکمرانی را به صورت گسترده بررسی کنیم. حکمرانی قواعد خاص خود را دارد. حکمرانی بر اساس قدرتی مشروع برای نفع بردن همه ذی نفعان تعریف می‌شود. تعریف‌هایی نظیر تعامل و ارتباط متقابل راهبران و کنشگران جامعه مدنی نیز برای حکمرانی وجود دارد. بر اساس این تعریف بخشی از حکمرانی قانونگذاری برای نحوه فعالیت کنشگران جامعه است. این می‌تواند در هر قشر و جامعه ای تعریف شود. حکمرانی خوب و سالم،باید مستقل و مولد و تولیدکننده ثروت و منزلت داشته باشد.

وی ادامه داد: شفافیت، احکام قانونی، شایستگی، رفتار اخلاقی، حقوق بشر، صلاحیت کارگزاران، کنترل فساد، نظم‌دهی، پاسخگویی و اثربخشی، انعطاف‌پذیری تنوع فرهنگی و انسجام اجتماعی بخشی از موارد و استانداردهای حکمرانی خوب است‌‌.  حقوق سیاسی، آزادی بیان، فرآیند سیاسی و برگزاری انتخابات نیز از فاکتورهای بهره‌وری یک حکمرانی خوب است.

فروزیده اضافه کرد: رفع فقر و ثبات اقتصادی، تامین‌کننده خدمات اساسی و اثربخش جامعه، اجرای خط مشی‌های پشتیبانی از فقرا، شفافیت اهداف، توانمندسازی و پاسخگویی در قبال تصمیم گیری از دیگر شاخصه‌های حکمرانی خوب محسوب می‌شود.

وی با اشاره به اجرایی نشدن سندهای راهبردی در کشور گفت: متاسفانه سندهایی که در کشور تنظیم می‌شوند در دولت‌های بعدی مغفول واقع می‌شوند. رکن اصلی اقتصاد صنایع تولیدی هستند. این تولید با داشتن صنایع تبدیلی حفظ می‌شود. آمریکا بیشترین یارانه را به صنایع تولیدی می‌دهد اما ما در این زمینه صفر و صد حرف و صحبت هستیم.

پیشکسوت حوزه چاپ ادامه داد: سرمایه در گردش، مواد اولیه و نیازهای زیرساختی اصول اولیه صنعت هستند. سو مدیریت در این زمینه باید برطرف شود. در صنعت چاپ همین گونه است. در سال ۹۳ ما ۲۰۰ هزار تن واردات محصولات چاپی داشتیم که این عدد در سال ۹۸ به ۴۰ هزارتن رسید. وابسته بودن به واردات و دلار، نوسان و قیمت ارز، نبود دستگاه‌های پیشرفته، نبود قطعات و مرکب از بزرگترین مشکلات این صنعت است.

وی با اشاره به نقاط ضعف و قوت صنعت چاپ در ایران گفت: ایران در حوزه تولید خشکبار و زعفران توانایی زیادی دارد اما این تولیدات به صورت فله ای صادر می‌شود. می‌توان این محصولات را با بسته‌بندی مناسب صادر کرد. متاسفانه چاپ هویت خود را ندارد و همواره به عنوان چاپ و نشر یا چاپ و بسته بندی شناخته می‌شود. قوانین دست و پاگیر گمرکی، نبود نگاه حمایتی به صنعت، مشکلات بیمه، نبود نقدینگی، نبود دانش در میان کارفرمایان و کارگران، کمبود استانداردهای مشخص، ضعف آموزش در نیروهای متخصص و تدریس غلط این موضوع چالش‌های این حوزه هستند.

وی در پایان تاکید کرد: متخصصان آمار نیز باید در شورای سیاست‌گذاری صنعت چاپ حضور داشته باشند. مشکل بعدی مربوط به خود خانواده چاپ است. متاسفانه روابط درستی میان لیتوگرافان، صحافان ، چاپگران و کاغذ فروشان وجود ندارد و باید این مشکلات حل شود. امیدواریم این مشکلات با هم‌اندیشی میان اعضای این خانواده حل شود.

 هدف حکمرانی رسیدن به توسعه پایدار است

در ادامه غلامرضا شجاع مدیرعامل شرکت تعاونی لیتوگرافان تهران با اشاره به مسائل مورد بررسی در حوزه سیاست‌گذاری و حکمرانی صنعت چاپ اظهار کرد: هدف حکمرانی و سیاست‌گذاری رسیدن به توسعه پایدار است. بهبود وضعیت موجود اصلی ترین هدفی است که در حکمرانی دنبال می‌شود. دولت مدرن از واجبات حکمرانی است که منجر به صنعت و جامعه مدرن می‌شود. تحقق این موضوع نیازمند وجود اقتصاد سالم و تخصص کافی و دانش مستقل برای سیاست‌گذاری است.

وی با اشاره به اینکه متاسفانه اقتصاد ما سیاست زده است گفت: متاسفانه در دهه گذشته صنایع خوب دچار رکود شدند و اقتصاد آزاد ایران به سمت اقتصاد بسته چپ سوق پیدا کرد. همچنین رانت‌های سیاسی و تبدیل شدن اقتصاد به حیاط خلوت سیاسیون سبب زمین گیر شدن اقتصاد کشور شد.

وی ادامه داد: در دولت سازندگی به صنایع کلان و دولت اصلاحات به صنایع تبدیلی اهمیت دادند. متاسفانه هیچکدام از دولت‌ها سیاست‌های دولت قبل را قبول نداشتند. خود صنعت چاپ نیز گرفتار همین مشکلات است. در ابتدای انقلاب واردات همه ماشین آلات چاپ ممنوع شد. پس از آزادشدن واردات نیز کشور به قبرستان ماشین‌آلات فرسوده و دست چندم تبدیل شد. در دولت قبلی نیز می‌خواستند چاپ را به وزارت صمت بسپرند اما در دولت فعلی آن را زیرمجموعه وزارت ارشاد می‌دانند. این تصمیم ‌گیری سلیقه ای مخرب است‌. مسئولین دولتی باید آموزش حکمرانی دیده باشند تا بتوانند سیاست‌گذاری کنند.

شجاع اضافه کرد: متاسفانه حتی فعالان حوزه صنعت چاپ نیز حتی توانایی انتقال و ابراز مشکلات خود را به مقامات بالاتر ندارند. این مشکلات نیز باید برطرف شوند.

سند توسعه چاپ اجرایی نشد!

همچنین مهندس جلال ذکایی نایب رییس اتحادیه لیتوگرافان تهران در مراسم افتتاحیه نهمین نکوداشت هفته چاپ با اشاره به تجارب موجود در زمینه حکمرانی و سیاست‌گذاری صنعت چاپ اظهار کرد: سیاست‌گذاری ها باید در دو حوزه روزمره و کلان شکل بگیرند. صدور مجوز در آن زمان به صورت دو ورقی بود و ما برای اولین بار دستورالعمل تاسیس چاپخانه را تدوین کردیم. طبیعتا مقاومتی در مقابل این موضوع وجود داشت اما در نهایت این دستورالعمل مصوب و جاری شد.

وی ادامه داد: متاسفانه در حوزه سیاست‌های کلان باید با داشتن آمار و اطلاعات و دیتا های اولیه این تغییرات انجام می‌شد. اطلاعات ما امروز به روز نشده اند. همچنین طرح آمایش صنعت چاپ در کشور نیز انجام شد و گزارش آن منتشر شد. احساس ما این بود که نباید تنها به داشته های خود بسنده کنیم و باید پیشرفت‌های دنیا در صنعت چاپ را نیز ببینیم. پس از این اتفاقات سند توسعه چاپ تدوین شد که چکیده ای از سند آمایش بود‌. متاسفانه امروز هیچ جای این سند مورد استفاده قرار نگرفته است.

نایب رییس اتحادیه لیتوگرافان تهران در پایان گفت: چرا طرح‌های توسعه در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به مشکل می خورند؟ دلیل اول آن این است که ماموریت وزارت ارشاد ذاتا ماموریت فرهنگی است و درست هم هست. قانونگذار در حوزه فرهنگی برای وزارت ارشاد وظایفی تعیین کرده و اصلا نگاه صنعتی ندارد. وزارت ارشاد نمی تواند بر مبنای صنعتی مشکلات خود را حل کند. در نهایت اتفاقی که در وزارتخانه شکل می‌گیرد این است که بر اساس سلایق شخصی مدیران اتفاقاتی رخ می‌دهد. متاسفانه هیچ نظام صنعتی مبتنی بر مطالعه وجود ندارد‌. همچنین نقشه راه درستی در تشکل‌های ما وجود ندارد‌. سند توسعه نوشتن کار دولت است‌. تنها کاری که تشکل های صنعت چاپ می‌توانند انجام دهند شناخت مشکلات و ارائه راه حل هاست.

در حال حاضر به حکمرانی دولت در صنعت چاپ نیاز است

در ادامه حمید فریور کارشناس حوزه صنعت چاپ با اشاره به موضوع سیاست‌گذاری در صنعت چاپ گفت: کیفیت کار در صنعت چاپ نشان می‌دهد که اهمیت آن چقدر است؛  اقتصاد ملی بدون صنعت چاپ نمی تواند ادامه فعالیت بدهد.

وی ادامه داد: اگر در این صنعت توسعه دیده نمی‌شود، باید آن را ناشی از ساختار دانست. بحث بحث این دولت و آن دولت نیست و این موضوع طی این سال‌ها تکراری شده است. باید گفت بین این ساختار و انتظارات ما از این ساختار ارتباط وجود دارد. وقتی ساختار فرهنگی است نمیتوان انتظار تکلیف فرهنگی داشت.

فریور با اشاره به ساختار و انتظارات از آن تاکید کرد: شناخت ساختار به ما کمک می کند تا بین ایده آل ها و خواسته هایمان رابطه متعادلی ایجاد شود. اهمیت ساختار به هویت نیز برمی گردد، اگر ساختار خوبی تعریف نشود هویت صنعت چاپ خدشه می‌بیند. این هویت هم از سمت بخش دولتی و هم از سمت بخش خصوصی دچار آسیب شده است‌. وقتی بخش دولتی تعریف مشخصی از چاپ و بسته‌بندی نمی‌کند مشکلات خود را نشان می دهند،  به نظر من بزرگترین مسئله ما نبود ساختار درست است.

کارشناس حوزه صنعت چاپ تاکید کرد: ما توافق جمعی درباره صورت مسئله نداریم. باید به یک توافق جمعی رسید. در حال حاضر حکمرانی دولت در صنعت چاپ واجب است؛ در کشوری که به چاپ نگاه امنیتی می‌شود، چطور می‌توان دولت را فارغ از این حکمرانی داست.

وی با اشاره به وظیفه حکمرانی دولت در صنعت چاپ و لزوم تامین منفعت عمومی در این زمینه گفت: بزرگترین وظیفه این برنامه و همایش نکوداشت هفته چاپ که توسط انجمن علمی فناوری چاپ برگزار می شود این است که تعارض بین کارآفرین و حکمران را برطرف کند.

صنعت چاپ در بخش‌های مختلف صنعت، نقش کاربردی دارد

همچنین دکتر فرهنگ فصیحی رییس پارک علم و فناوری دانشگاه امیرکبیر ضمن تاکید بر اهمیت بالای موضوع حکمرانی و سیاست‌گذاری در صنعت چاپ کشور گفت: صنعت چاپ صنعت مهمی است، این صنعت می‌تواند زمینه‌ساز توسعه در کشور باشد. به این رشته باید به عنوان یک رشته صنعتی نگاه شود. رشته های زیادی نیز هستند که همه در صنعت چاپ موثرند و نقش دارند. این تکنولوژی توسعه‌ای ایجاد می‌کند که می‌تواند در بخش‌های مختلف کاربردی باشد. ما هم‌اکنون با پدیده‌هایی در حوزه تکنولوژی مواجه هستیم که در حال تغییر دنیا با انقلاب صنعتی چهارم هستند.

وی افزود: این تغییرات مدل کسب و کار، ارزش‌افزایی و ثروت‌آفرینی را تغییر داده است و حتی می‌تواند برخی صنایع را محو کند. دانشگاه باید برای بررسی این تغییرات بستر و زمینه ای فراهم کند و در سرفصل ها و دروس آن ها لحاظ نماید.

فصیحی ادامه داد: تکنولوژی در حال کمک به ماست تا محصولات را با قیمت کمتری به مردم عرضه کنیم. باید این خط‌ها و کدها به جامعه دانشگاهی کشور داده شود. اگر این اتفاق نیفتد، ممکن است برای مثال در حوزه محصولات نفتی دیگر تولیدات ما هریدار نداشته باشد. مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری پذیرای پیشنهادات و این مسائل است‌ تا بتوانند این موضوعات را حل کنند.

هویت چاپ باید تعریف شود

در ادامه دکتر مهرداد بیات استاد دانشگاه علم و صنعت درباره موضوع حکمرانی در صنعت چاپ گفت: متاسفانه ما در کشورمان تعریف درستی از مفاهیمی مانند استراتژی، سیستم یا سند راهبردی نداریم و تنها از آن ها استفاده می‌کنیم. سالهاست دور هم جمع می‌شویم و از نو همه چیز را تکرار می‌کنیم. در همین صنعت چاپ هم سالها طول کشید تا بتوانیم اولین دانشجوی فوق لیسانس این رشته را فارغ التحصیل کنیم.

وی ادامه داد: چاپ اتحادیه و ماشین دو ورقی و سه ورقی نیست. هویت چاپ باید تعریف شود. چاپ به وزارت ارشاد سپرده شد و محدود شد به کاغذ و فیلتر. باید به گونه دیگری به چاپ نگاه کرد. باید طوری به صنعت چاپ نگاه کرد که از جایگاه آن به عنوان علم درست استفاده شود. علم امروزه در دنیا به چیزی گفته می‌شود که بتواند سبب تولید ثروت شود.

وی با اشاره به مفهوم ساختار تاکید کرد: ساختار شامل سه بخش تمرکز، پیچیدگی و رسمیت می‌شود. این خود شامل شش هزار صفحه مطلب است اما ما آن را در چند کلمه خلاصه کرده ایم.

معاون دفتر چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی:

ورود دستگاه های پیشرفته با تکنولوژی روز دنیا در دستور کار قرار دارد

مهندس سعید بهروان معاون دفتر چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در ادامه در تشریح فعالیت های این دفتر گفت: بحث‌هایی که در دفتر چاپ و نشر وزارت ارشاد به صورت کلان دنبال می‌شود، از جمله اینکه تخصیص فضاهایی در شهرک‌های صنعتی برای فعالیت صنعت چاپ در دست پیگیری است دوباره از سر گرفته شده است. همچنین ورود دستگاه های پیشرفته با تکنولوژی روز دنیا در دستور کار قرار دارد.

وی با اشاره به اینکه ایجاد فضای رقابتی که سبب افزایش توان تولید داخلی شود نیز در دستور کار ماست افزود: صادرات ما در حوزه صنعت چاپ نیز افزایش یافته و واردات ما کمتر شده است.

مهندس بهروان ضمن گرامیداشت هفته نکوداشت چاپ که توسط انجمن علمی فناوری چاپ برگزار می شود ادامه داد: برگزاری شش نشست تخصصی برای مهار تورم و رشد تولید و توجه به بخش آموزش از دیگر کارهایی است که توسط وزارت ارشاد انجام شده است. همچنین هفت رشته و ۲۱ مهارت در حوزه چاپ نوشته، تدوین و تهیه شده اند. در کنار این ها نیز دستورالعمل ها و آیین نامه های زیادی نوشته یا اصلاح شدند.

معاون دفتر چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: مشکلات زیادی وجود دارند که همچنان حل نشده اند اما در دستور کار قرار دارند. دفتر چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این زمینه گام‌های خوبی برداشته است که آثار آن در بخش های مختلف صنعت چاپ دیده می شود.

همچنین در انتهای این نشست سخنرانان و فعالان حوزه چاپ که در این نشست حضور داشتند از نمایشگاه پوسترهای فعالیت‌های انجمن علمی فناوری چاپ ایران در ده سال اخیر دیدن کردند.

روز شمار نهمین نکوداشت هفته چاپ

نهمین نکوداشت هفته علوم و فناوری چاپ ایران از ۵ الی ۱۱ شهریور و با شعار صنعت چاپ ،صنعت فناور در قالب ۷ همایش و نشست علمی و تخصصی برگزار خواهد شد.

بنیان گذار انجمن علمی فناوری چاپ ایران در ادامه عناوین و روز نگار برنامه های این نکوداشت را بدین شرح اعلام نمود:

-یکشنبه ۵ شهریور آیین افتتاحیه و چهارمین همایش ملی علوم و فناوری چاپ با عنوان حکمرانی و سیاست گذاری در صنعت چاپ، تجارب و آموزه ها در فرهنگستان هنر-موسسه فرهنگی و پژوهشی صبا از ساعت ۱۰ الی۱۲

-روز دوشنبه۶ شهریور نشست علمی و تخصصی نقش شرکت های دانش بنیان در تاب آوری صنعت چاپ در مجموعه جهاد دانشگاهی از ساعت۱۰ الی ۱۲

-روز سه شنبه ۷ شهریورنشست علمی و تخصصی صنعت چاپ،صنایع فرهنگی خلاق در دانشگاه علم و فرهنگ از ساعت ۱۴ الی ۱۶

-چهارشنبه ۸ شهریور نشست علمی و تخصصی هوش مصنوعی و کاربردهای آن در صنعت چاپ،فرصت ها و چالش ها-در دفتر صنایع سلولزی،چاپ و نوشت افزار وزارت صمت

-پنج شنبه۹ شهریورنشست علمی و تخصصی درگاه ملی مجوز ها،دستگاه های دولتی و تشکل های صنفی چاپ در اتحادیه چاپخانه داران استان همدان

-جمعه ۱۰ شهریور نشست علمی و تخصصی صنعت چاپ ،حلقه مفقوده برنامه ۵ساله هفتم توسعه (روز شنبه برگزار میشود)

-شنبه۱۱ شهریور نشست علمی و تخصصی نقش تشکل های علمی،پارک های علم و فناوری و انستیتو تخصصی چاپ و بسته بندی در تحول صنعت چاپ در چارک علم و فناوری دانشگاه صنعتی امیر کبیر

خبرنگار: فاطمه حبیبی