روز ملی کارآفرینی و ترویج آموزش‌های فنی و حرفه‌ای؛ آموزش فنی و حرفه‌ای باید بخش مکمل نظام آموزشی همه‌جانبه باشد

ششم مرداد روز ملی کارآفرینی و ترویج آموزش‌های فنی و حرفه‌ای است. بدون تردید مهمترین سرمایه هر سازمان و جامعه نیروی انسانی ماهر و متخصص آن است. در بسیاری از کشورهای توسعه یافته جهان آموزش فنی به‌عنوان عنصر مکمل نظام آموزشی در نظر گرفته می‌شود. در کشور ایران هم اهمیت مهارت آموزی به خوبی احساس شده است و به همین منظور ۶ مرداد روز ملی کارآفرینی و آموزش های فنی و حرفه ای نام‌گذاری شده است.

توصیه یونسکو درباره آموزش فنی و حرفه‌‏ای این است که: آموزش فنی و حرفه‌‏ای باید بخش مکمل نظام آموزشی همه‌‏جانبه باشد، و به این سبب باید به محتوای فرهنگی آن توجه کافی بشود.» (یونسکو، ۱۹۷۳م) گرافیست: صبا نجمی، گردآورنده: راضیه جوانبخت

به گزارش بازارکار، ششم مرداد روز ملی کارآفرینی و ترویج آموزش‌های فنی و حرفه‌ای است. بدون تردید مهمترین سرمایه هر سازمان و جامعه نیروی انسانی ماهر و متخصص آن است. در بسیاری از کشورهای توسعه یافته جهان آموزش فنی به‌‏عنوان عنصر مکمل نظام آموزشی در نظر گرفته می‌شود. در کشور ایران هم اهمیت مهارت آموزی به خوبی احساس شده است و به همین منظور ۶ مرداد روز ملی کارآفرینی و آموزش های فنی و حرفه ای نام‌گذاری شده است.
آموزش‌های فنی و حرفه‌‏ای، آموزش‌‏هایی هستند که انتظار می‌‏رود دانش‌‏آموختگان آن در زمان ورود به دنیای کار از سازگاری نسبی در مقایسه با دانش‌‏آموختگان رشته‌‏های نظری برخوردار باشند. به‌عبارت دیگر، این دانش‏‌آموختگان باید توانایی لازم را برای اشتغال داشته باشند. نیروی انسانی در اثر تربیت و آموزش می‌‏تواند نگرش، دانش و مهارت لازم را به‌‏دست آورد. به‌‏همین علت، در اغلب کشورهای اروپایی و صنعتی بعد از دهه ۱۹۹۰م، توسعه صنعتی را در آموزش فنی و حرفه‌‏ای می‌‏‌دانند و در بهبود و رشد آن تأکید بسیار دارند.
آموزش فنی و حرفه‌‏ای بایستی از تربیت افراد برای شغلی ویژه با فراهم کردن مهارت‏‌ها و دانش لازم، پا فراتر بگذارد و همراه با آموزش عمومی، شخصیت و منش افراد را نیز پرورش دهد و توانایی درک، داوری، اظهار وجود و سازگاری با محیط‌‏های گوناگون را در آنان تقویت کند. برای رسیدن به چنین هدفی، محتوای فرهنگی آموزش فنی و حرفه‌‏ای باید در سطحی باشد که تخصصی شدن گریزناپذیر در آموزش فنی و حرفه‌‏ای، راه دیگر علاقه‌‏‌ها را سد نکند. آموزش فنی و حرفه‌‏ای، در جنبه‌‏های علمی‌‏‌تر خود از سال‌‏های تحصیلی مدارس فراتر می‌‏رود و وارد عرصه صنعت می‌‏شود. از این‌‏رو با در نظر داشتن مهارت‏‌ها و فنون، ممکن است مدارس، پایه‌‏های اساسی لازم را در اختیار بگذارند، اما این صنعت است که باید کارکنان جدید خود را در زمینه‌‏های خاصی که در زندگی کاری از آنان انتظار می‌‏رود، آموزش دهد و پیوسته دانش آن‌‏‌ها را مطابق با پیشرفت‌‏های زمان ارتقا دهد.
آموزش‏‌های رسمی و فنی و حرفه‌‏ای در ایران با ایجاد «دارالفنون» آغاز شد. در این مدرسه که در سال ۱۲۳۸ق به‌‏منظور تربیت نیروی انسانی لازم در زمینه‌‏های اداری، علمی، فنی و پزشکی تأسیس شد؛ شاگردان هم درس‌‏های نظری داشتند و هم درس‌‏های عملی. در زمینه آموزش صنعت، در سال ۱۲۸۶ق، اولین هنرستان فنی با نام «مدرسه ایران و کمال» شروع به‌کار کرد و در سال ۱۳۰۳ به هنرستان صنعتی تبدیل شد. در زمینه کشاورزی، در سال ۱۲۹۷ق دبستان برزگر شروع به‌کار کرد که پس از انحلال به‌‏جای آن، مدرسه فلاحت در تهران تأسیس شد. در زمینه آموزش خدمات در سال ۱۲۹۸ق، «مدرسه صنایع مستظرفه تهران» به ریاست کمال‌‏الملک در رشته‌‏های هنری گشایش یافت. در سال ۱۳۴۹ با تصویب قانون کارآموزی، آموزش در صنعت به صندوق کارآموزی واگذار گردید. پس از پیروزی انقلاب اسلامی به‌‏لحاظ اهمیت یافتن بحث استقلال و خودکفایی کشور، سامان بخشیدن به آموزش‌‏های فنی و حرفه‌‏ای، مورد توجه خاص قرار گرفت و به‌‏همین منظور، شورای عالی هماهنگی آموزش‌های فنی و حرفه‌‏ای کشور در راستای جهت‏‌دهی به تشکیلات و پوشش دستگاه‌‏های متعدد به‌‏عنوان مجری این نوع آموزش‌‏‌ها در سال ۱۳۵۹ش تشکیل شد. بنابراین مهارت آموزی باید جایگزین مدرک گرایی شود و خانواده‌ها و جوانان به جای اینکه تنها دغدغه مدرک‌های دانشگاهی را داشته باشند به فکر آموختن یک مهارت باشند چرا که فنی و حرفه‌ ای نقش مهمی در رونق اشتغال، کارآفرینی و توسعه پایدار دارد و امروز بخش زیادی از فارغ التحصیلان به دلیل نداشتن مهارت بیکار هستند.
و در پایان: «هیچ ملتی نمی‌‏تواند اثر تکنولوژی را در جهان امروز انکار کند. اگر قرار باشد که از تکنولوژی به‌‏درستی و در جهت رفاه انسان، نه انهدام او، حداکثر بهره را ببریم، لازم است پابه‌پای این دگرگونی‏‌ها، در آموزش فنی و حرفه‌‏ای نیز به پیشرفت‌‏هایی دست یابیم. خوار شمردن آموزش فنی و حرفه‌‏ای به بهانه این‌‏که ماهیتی فرومایه دارد، درواقع، ستیز با واقعیت‌‏های زندگی نوین و روی گرداندن از مجال‌‏هایی است که برای بهتر کردن این زندگی پیش می‌‏آید.