هوایی که دیگر قابل تنفس نیست

بحران هوایی که فقط تهران و کرج را درگیر نکرده است
در حالی که تهران و کرج طی دو روز گذشته یکی از آلوده‌ترین شرایط هوایی سال را تجربه کردند، واقعیت این است که این بحران محدود به دو کلان‌شهر نیست. این روزها بسیاری از شهرهای کشور از مشهد و اصفهان تا تبریز، اهواز، قم و اراک—در وضعیتی مشابه یا حتی بدتر قرار گرفته‌اند. آلودگی هوا حالا دیگر یک مشکل منطقه‌ای نیست؛ یک بحران ملی است که هر سال گسترده‌تر و عمیق‌تر می‌شود.
با وجود سال‌ها وعده درباره کنترل منابع آلاینده، خروج خودروهای فرسوده، اصلاح کیفیت سوخت، نظارت بر صنایع و توسعه حمل‌ونقل پاک، وضعیت امروز نشان می‌دهد که اغلب این وعده‌ها یا نیمه‌تمام رها شده یا هیچ‌گاه از سطح مصوبه و سخنرانی فراتر نرفته‌اند. نتیجه این اهمال‌کاری روشن است: مردمی که در ده‌ها شهر کشور، روزانه هوایی تنفس می‌کنند که استانداردهای سلامت را به‌طور جدی نقض می‌کند.
آلودگی هوا چیزی فراتر از یک مشکل محیط‌زیستی است؛ تهدید مستقیم علیه سلامت میلیون‌ها نفر است. از تعطیلی مدارس و اختلال در کار و زندگی گرفته تا افزایش بیماری‌های تنفسی و قلبی، خسارت‌های اقتصادی و حتی افت کیفیت زندگی؛ این هزینه‌ها در سراسر کشور به مردم تحمیل می‌شود، بدون آنکه اقدامی قاطع برای کاهش آن دیده شود.
شهروندان حق دارند بپرسند:
چرا در سال ۱۴۰۴ هنوز بسیاری از شهرهای ایران باید برای تنفس هوای سالم چشم‌به‌راه باد و باران بمانند؟
چرا مدیریت آلودگی هوا در کشور همچنان واکنشی، موسمی و کوتاه‌مدت است؟
مسئولیت این همه سال بی‌عملی و آسیب‌دیدن سلامت مردم بر عهده‌ی چه نهادی است؟
بحران آلودگی هوا امروز دیگر قابل انکار نیست. این یک هشدار جدی است—هشداری به اینکه ادامه این روند نه‌فقط تهران و کرج، بلکه آینده‌ی ده‌ها شهر ایران را با تهدیدی پایدار روبه‌رو می‌کند.
زمان آن رسیده که سیاست‌های کنترل آلودگی هوا در سطح ملی و با اقدام واقعی، نه توصیه و تکرار وعده‌ها اجرا شود. هر روز تأخیر، بهایی است که مردم با جان خود می‌پردازند.